Anksiyete Nedir?
Ara sıra kaygı yaşamak, yaşamın normal bir parçasıdır. Bununla birlikte, anksiyete bozukluğu olan kişiler, günlük durumlar hakkında sıklıkla yoğun, aşırı ve kalıcı endişe ve korkuya sahiptir. Anksiyete korkuya benzer bir duygudurumdur ancak korku akut bir durumdur anksiyete ise kronik bir durumdur. Anksiyete; bilinmeyen içten gelen çatışmacı bir tehdite tepki olarak oluşur. Düşük düzeylerde anksiyete vücuda gelecek zarar, ağrı, çaresizlik sevilen birinden ayrılma gibi tehditleri haber verir. Bu şekilde kişinin tehditlere karşı gerekli önlemleri almasını sağlar.
ANKSİYETE BOZUKLUĞU TÜRLERİ NELERDİR?
Kaygı bireyin dünyaya geldiği andan itibaren yaşadığı bir duygudur. Çocuğun kendi gereksinimlerini doyuramaması, acıyı dindirememesi, içgüdülerinin tehlikeli olabileceği kaygısı vardır bu kaygı tipine temel kaygı deriz. Bebeklikten itibaren sevildikçe, sağlıklı bakıldıkça benlik saygısı artar. Sevilen benlik saygı ve sevgiyi yitirme kaygısı yaşarken, sevilmeyen ve sayılmayan benlik hiçlik kaygısı yaşar. Kaygı bazen de kendinin veya yakınlarının başına bir şey gelecek, kendisi ya da yakınları bedensel bir hasara uğrayacak şeklinde hissettirebilir. Kişinin bir performans göstermesi gereken durumlarda ( sınava girmek, sunum yapmak vb..) göstermiş olduğu kaygı türü performans kaygısıdır. Travmatik bir olay yaşandığında minimal bir uyaran uygunsuz bir tepki doğurabilir, örneğin önceden kemoterapi almış olan birisi hastane gördüğüne midesi bulanabilir bu kaygı oluşumuna ise travmatik kaygı denir. Kaygı türleri düşündüğünüzden çok daha içeriklidir, birçok psikolojik sürecin temelinde yatan veya alt dalı olan çok daha çeşitli sonuçlara götüren bir temel duygu yönetimsizliğidir.
ANKSİYETE BELİRTİLERİ NELERDİR?
Genel olarak her bireyin kaygı tanımı birbirinden farklıdır, birçok kaygılı danışan bu durumu korku olmayan ama bilinen, tanınan, duyulan, yaşanılan ama tanımlanamayan acayip bir his (duygu) olarak tanımlar. Anksiyete yaşadığını söyleyen kişiler genel olarak yaşadıkları birçok olay karşısında aşırı kaygı duymaktan, kaygıyı kontrol edememekten ve bununla birlikte tuhaf bir huzursuzluk duygusundan bahsederler. Bununla birlikte anksiyete, kişide aşırı heyecana, çabuk yorulmaya, tedirginliğe, her an sanki kötü bir şey olacakmış hissine, uyku bozukluklarına, kas ağrılarına, konsantrasyon problemlerine neden olabilir. Sonuç olarak kaygı, bireyde neye bağlı olduğu kesin olmayan huzursuzluk, gerginlik, tedirginlik ve kuruntu doğurur.
ANKSİYETE NASIL GEÇER?
Anksiyete bireyin herhangi bir nedenden veya nedenini bilmediği durumlardan oluşan bir kaygı bozukluğudur. Kaygı bozukluğunu ortadan kaldırmak için ilk önce kaygıya neden olan yaşantısal, çevresel faktörler, ilişkisel faktörlerin veya bireysel faktörlerin kişide kaygıya yol açtığı durumlar anlaşılmalıdır. Bireyin kaygı kontrolünü, duygu durum mekanizmasını kendi kontrolünde sağlaması için ilk önce kişide kaygıyı başlatan ve sürmesine neden olan faktörler kişi tarafından fark edilir. Bu farkındalık sonrasında kaygı oluşumunu etkileyen neden birey tarafından kontrole alınır ve psikoterapi sürecinde farkındalık, benlik algısı, duygu durum kontrolü geliştirilir.
PSİKOTERAPİ VE ANKSİYETE BOZUKLUĞU
Psikoterapi uzun süreli bir terapi yöntemidir. Kişinin anksiyetesinin altında yatan ve neden olan yaşanmışlıklar, anksiyetenin boyutu ve çeşitliliği, oluş sıklığı gibi birçok içerik psikoterapi sürecini ve yönünü belirler. Eşlik eden herhangi başka bir bozukluğun olup olmadığı ve anksiyetenin başka bir bozukluğa neden olup olmadığı önemlidir. Psikoterapi sürecinde danışana kaygının altında yatanın ne olduğunu keşfetmesi sağlanır ve önemli olan nokta kendi duygu kontrolünü yapabilmesidir.